Πώς είναι ο υγιής κόλπος και πώς προλαμβάνονται οι κολπίτιδες
Πώς είναι ο υγιής κόλπος;
Αρχικά η γυναίκα για να αντιληφθεί ότι έχει κάποιας μορφής κολπίτιδα πρέπει να γνωρίζει πώς είναι ο υγιής κόλπος. Το ph του κόλπου κανονικά είναι όξινο, με λίγες έως μέτριες σε ποσότητα εκκρίσεις που έχουν χρώμα διαφανές έως άσπρο ή υποκίτρινο και σύσταση από πολύ λεπτή έως παχύρρευστη. Το χρώμα και η σύσταση των κολπικών υγρών εξαρτάται από τα επίπεδα των ορμονών στο αίμα και από την μέρα του κύκλου. Τα υγρά του υγιούς κόλπου μπορεί να φέρουν μια διακριτική μυρωδιά αλλά δεν είναι ποτέ δύσοσμα.
Φυσιολογικά υπάρχουν πολλά ειδή μικρόβιων και μυκήτων σε μικρές ποσότητες στον κόλπο, αλλά αυτό που επικρατεί είναι ο γαλακτοβάκιλλος, ο όποιος σε συνεργασία με το όξινο pΗ εμποδίσει τον πολλαπλασιασμό των υπολοίπων μικρόβιων και των μυκήτων κι επομένως δρα προστατευτικά στην ανάπτυξη κολπίτιδων.
Ποιες κολπίτιδες οφείλονται στην αλλαγή της μικροβιακής χλωρίδας του κόλπου;
Μερικοί παράγοντες που προκαλούν μεταβολές στο pH και στο κολπικό περιβάλλον είναι, οι ορμονικές διαταραχές, η σεξουαλική επαφή ( ιδιαίτερα με νέο σύντροφο), η υγρασία που σχηματίζεται από τον ιδρώτα, τη ζέστη ή τα βρεγμένα μαγιό, το κολύμπι σε βρώμικες θάλασσες ή πισινές και η πτώση της άμυνας του οργανισμού από κούραση και στρες. Εξαιτίας των παραπάνω, μειώνεται η ποσότητα των γαλακτοβάκιλλων του κόλπου, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη άλλων μικρόβιων και κατά συνέπεια κολπίτιδας, από τις οποίες ο συνηθέστερες είναι:
- Η μυκητιασική κολπίτιδα που εμφανίζεται με αίσθημα κνησμού και καψίματος στα έξω γεννητικά όργανα και στην είσοδο του κόλπου, ερυθρότητα, άσπρες παχύρευστες κολπικές εκκρίσεις, χωρίς δυσοσμία κατά κανόνα. Η θεραπεία γίνεται με κολπικά υπόθετα και κρέμες ή αγωγή από το στόμα. Συχνή είναι η εμφάνιση της μετά από χρήση αντιβιοτικών.
- Η μη ειδική βακτηριδιακή κολπίτιδα οφείλεται στην ανάπτυξη άλλων μικροοργανισμών, που κάτω από κανονικές συνθήκες, μπορεί να υπάρχουν στον κόλπο σε μικρότερες ποσότητες (Gardnerella vaginalis, mycoplasma, e.coli, streptococcus, staphylococcus κλπ). Εμφανίζεται με λεπτόρρευστο γκρι-άσπρο έκκριμα και δυσοσμία (σαν χαλασμένο ψαρί). Σε ένα μικρότερο ποσοστό παρατηρείται ερυθρότητα και ευαισθησία ή τσούξιμο στην περιοχή του κόλπου. Μερικές φορές είναι τελείως συμπτωματική. Η θεραπεία γίνεται με αντιβιοτικά σε μορφή κολπικής κρέμας ή από το στόμα.
Ποιές κολπίτιδες οφείλονται σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα;
- HPV (μόλυνση από τον Ίο των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων με αποτέλεσμα κονδυλώματα που μοιάζουν με μικρές κρεατοελιές στα έξω γεννητικά όργανα ή/και αλλοιώσεις στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας που λέγονται τραχηλικές δυσπλασίες, οι οποίες ανιχνεύονται με το τεστ Παπανικολάου)
- Έρπης (μόλυνση από τον Ίο του έρπητα με αποτέλεσμα φυσαλιδώδες εξάνθημα, ερυθρότητα, πόνο και αίσθημα τσουξίματος)
- Τριχομονάδες που παρουσιάζονται με δύσοσμα κίτρινο-πράσινα κολπικά υγρά και ερυθρότητα του κόλπου ή/και τσούξιμο στην ούρηση. Η θεραπεία γίνεται με αντιβιοτικά
- Χλαμύδα και Γονόκοκκος. Αυτά είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα που μπορεί να παρουσιαστούν με κολπικό ερεθισμό και πυώδεις εκκρίσεις.
Πως γίνεται η πρόληψη της κολπίτιδας;
Η γυναίκα πρέπει να προσπαθεί να διατηρεί υγιές το κολπικό περιβάλλον.
Πρέπει να πλένεται με ένα ουδέτερο σαπούνι που δεν αλλάζει το κολπικό pΗ και να στεγνώνει καλά την περιοχή των έξω γεννητικών οργάνων.
Οι κολπικές πλύσεις να αποφεύγονται, να δεν είναι απαραίτητες, καθώς ο κόλπος έχει την ικανότητα να καθαρίζεται μονός του με τις εκκρίσεις του.
Η χρήση αντιβιοτικών να γίνεται μόνο εφόσον είναι απολύτως χρήσιμη.
Να αποφεύγει τα στενά παντελόνια και να μη μένει με υγρό μαγιό για πολύ ώρα, να φορά κατά προτίμηση βαμβακερά εσώρουχα και ανάλαφρα ρούχα.
Ο ύπνος και η ισορροπημένη διατροφή ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού και ιδιαίτερα η κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και σκευασμάτων που περιέχουν γαλακτοβάκιλλους όπως γιαούρτια, ροφήματα ή συμπληρώματα διατροφής κα κολπικά υπόθετα με προβιοτικά ευνοούν την ανάπτυξη των καλών και προστατευτικών μικρόβιων στο έντερο και στον κόλπο.
Η χρήση ενδοκολπικών σκευασμάτων με γαλακτικό οξύ είναι αποτελεσματική στην επαναφορά του όξινου pH.
Κατά τις σεξουαλικές επαφές η χρήση του προφυλακτικού είναι επιβεβλημένη.
Σημαντικό να γίνεται το κολύμπι σε καθαρές θάλασσες και πισίνες, καθώς κάθε καλοκαίρι σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία έχουμε αύξηση γυναικολογικών και δερματολογικών προβλημάτων, εξαιτίας της θαλάσσιας μόλυνσης. Η λουόμενη θα πρέπει να θυμάται ότι η απευθείας επαφή με την άμμο και τα ακάθαρτα νερά είναι πάντα εστίες μικροβίων, ιδιαίτερα κολοβακτηριδίου. Να μην κολυμπά σε θάλασσα που πρασινίζει γιατί τότε είναι γεμάτη σάπια φύκια και πλαγκτόν ή που ιριδίζει, γιατί τότε είναι γεμάτη πετρέλαιο, πίσσες, λάδια, απόβλητα βόθρων. Όταν οι ακτές είναι γεμάτες σκουπίδια υπάρχει η πιθανότητα και η ίδια η θάλασσα να είναι μολυσμένη. Το γεγονός ότι ανάμεσα στις παραλίες αυτές ορισμένες έχουν και γαλάζια σημαία, συμβαίνει γιατί οι ιδιωτικοί φορείς που διενεργούν τις δειγματοληψίες για την απονομή γαλάζιας σημαίας τις πραγματοποιούν πολλές φορές την άνοιξη, οπότε και παίρνουν ένα δείγμα, το οποίο όμως δεν μπορεί να είναι αντιπροσωπευτικό της κατάστασης.