Δυσπαρευνία: ο πόνος στη σεξουαλική επαφή

Τρεις στις τέσσερεις γυναίκες, σε κάποια στιγμή στη ζωή τους, θα νιώσουν  πόνο στην επαφή, κατάσταση που καλείται δυσπαρευνία. Η αιτία μπορεί να είναι κάποιο γυναικολογικό πρόβλημα όπως ενδομητρίωση ή κύστη ωοθήκης. Μπορεί όμως να είναι και το αποτέλεσμα μιας σεξουαλικής δυσλειτουργίας όπως έλλειψη επιθυμίας ή διέγερσης.

Η γυναίκα πιθανώς να εντοπίζει τον πόνο σε κάποιο σημείο του αιδοίου, στην είσοδο του κόλπου (πρόδομος) ή πιο βαθιά στον κόλπο, μεταξύ κόλπου και πρωκτού (περίνεο), στη μήτρα, χαμηλά στην κοιλιά, χαμηλά στη μέση ή στην ουροδόχο κύστη.

Όταν ο πόνος είναι συχνός θα πρέπει να προγραμματιστεί μια γυναικολογική εξέταση.

Από το ιστορικό, την κλινική εξέταση, το υπερηχογράφημα κι ενδεχομένως μια λαπαροσκόπηση θα αποκλειστεί κάποια από τις ακόλουθες γυναικολογικές παθήσεις:

• Δερματίτιδες της περιοχής, όπως ερεθισμός από σαπούνια, σερβιέτες, λιπαντικά, υφάσματα – ραγάδες, εκδορές, κύστη βαρθολινείου αδένα, δοθιήνες άλλες φλεμονές έξω γεννητικών οργάνων – κολπίτιδες από μύκητες ή άλλα μικρόβια και σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα όπως χλαμύδια και έρπης γεννητικών οργάνων.
• Ινομυώματα μήτρας και κύστεις ωοθηκών.
• Σαλπιγγίτιδες και γενικότερα φλεγμονές των έσω γεννητκών οργάνων.
• Ενδομητρίωση και μετεγχειρητικές συμφύσεις.
• Σκληρός και ανελαστικός παρθενικός υμένας.
• Αιδοιοδυνία, που είναι εντοπισμένη ευαισθησία σε μια συγκεκριμένη περιοχή του αιδοίου, συνηθέστερα στην είσοδο του κόλπο.
• Κολεόσπασμο, που είναι η αντανακλαστική σύσπαση των μυών που περιβάλλουν την είσοδο του κόλπου.
• Ορμονικές μεταβολές, όπως στην κλιμακτήριο ή στο θηλασμό όπου τα μειωμένα οιστρογόνα έχουν σα συνέπεια την ξηρότητα του κόλπου.
• Η περινεοτομή ή η ρήξη περινέου μετά από φυσιολογικό τοκετό μπορεί να προκαλούν δυσπαρευνίας για μερικούς μήνες μετά τον τοκετό

Σε περίπτωση που αποκλειστεί κάποια γυναικολογική πάθηση, η αιτία ίσως προσδιορισθεί σε δυσλειτουργία στη σεξουαλική επιθυμία και διέγερση, όπως:

• Συναισθήματα σαν το φόβο, ντροπή, αμηχανία, ενοχές δημιουργούν δυσκολία στη χαλάρωση κι επομένως στη διέγερση.
• Η κούραση και το στρες οδηγούν σε μειωμένη επιθυμία και άρα διέγερση.
• Ασυμφωνία μεταξύ των συντρόφων σε σεξουαλικά ζητήματα, ασυμβατότητα ανατομική, μη συντονισμός σεξουαλικής επιθυμίας και γενικότερα προβλήματα στη σχέση,.
• Μερικά φάρμακα, όπως κάποια αντισυλληπτικά δισκία ή παυσίπονα μπορούν να ελαττώσουν τη σεξουαλική επιθυμία.
• Μη γυναικολογικές καταστάσεις όπως αρθρίτιδα, σπαστική κολίτιδα, δυσκοιλιότητα, σακχαρώδης διαβήτης, είναι δυνατόν να προκαλέσουν σεξουαλική δυσλειτουργία.

Στα γενικά μέτρα βοήθειας, ανάλογα με την αιτία της δυσπαρευνίας, θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν η χρήση λιπαντικού, κολπικών σκευασμάτων οιστρογόνων, η αλλαγή της στάσης κατά τη σεξουαλική επαφή, μεγαλύτερος χρόνος στην προετοιμασία με τα προκαταρκτικά και η γνήσια επικοινωνία μεταξύ των συντρόφων, η χρήση κολπικών διαστολέων, η πυελική φυσικοθεραπεία και η ψυχοθεραπεία.